PvdA Raalte Algemene Beschouwingen 2021 gemeente Raalte
Het zijn dit keer vreemde algemene beschouwingen. Beschouwingen in tijden van corona, waarmee we al bijna het hele jaar te kampen hebben. En helaas noodzakelijke maatregelen waarmee we een verdere verspreiding van het virus moeten proberen te voorkomen.
Dat is voor iedereen vervelend, want we kunnen niet in alle gevallen doen wat we zouden willen doen en wat we gewend zijn.
Maar dat valt allemaal in het niet vergeleken bij de problemen waarmee sommige van onze inwoners geconfronteerd worden. Mensen die door corona getroffen zijn, de zorg die overspoeld wordt en operaties moet uitstellen, bedrijven die in hun voortbestaan bedreigd worden, mensen die hun baan kwijt raken, ouderen die vereenzamen.
Dus houden we een begrotingsvergadering waarbij slechts een beperkt deel van de gemeenteraad aanwezig is. Als het aan de PvdA had gelegen zouden we vandaag helemaal niet fysiek bij elkaar gekomen zijn en zou de vergadering volledig digitaal gehouden zijn.
Wij spreken onze grote waardering uit voor onze burgemeester, het college en de ambtelijke organisatie, die ervoor hebben gezorgd dat ook in de afgelopen periode het werk, waar mogelijk digitaal, gewoon doorging en dat de mensen gewoon een beroep op de gemeente konden doen. Ook hebben wij grote waardering voor de wijze waarop de meesten van onze inwoners zich houden en hebben gehouden aan de coronamaatregelen. We spreken ook onze dank uit aan de mensen die werken in de zorg. Mensen die al sinds maart met een enorme werkdruk te kampen hebben en die, soms met gevaar voor de eigen gezondheid, zich blijven inzetten voor het welzijn van anderen.
En we zijn er nog niet.
We weten niet hoe dit zich verder ontwikkelt, maar één ding is zeker: of er nu wel of niet op korte termijn een goed vaccin is, de gevolgen zullen voor iedereen merkbaar zijn, en zullen nog lang doorwerken.
Afgelopen donderdag voorspelde de Europese Commissie voor de eurozone een economische krimp van 7,8%, de zwaarste recessie in de geschiedenis van de EU. En op zijn vroegst in 2023, als alles meezit, een terugkeer naar het welvaartsniveau van vóór de coronapandemie.
Deze situatie is een van de belangrijkste kaders van waaruit wij kijken naar 2021.
Sociaal Beleid.
Iedereen is primair verantwoordelijk voor zijn eigen bestaan. Alleen voor degenen die daartoe niet zelf in staat zijn, zorgt de overheid voor het vangnet. Solidariteit is voor de PvdA nog altijd een belangrijk woord. De overheid moet niet afwachten tot het mis gaat met mensen en dan ingrijpen. De overheid biedt de helpende hand, signaleert bepaalde zaken en bemoeit zich actief met haar inwoners. Allemaal om het welzijn van iedere burger te verhogen.
In de komende periode zullen helaas meer mensen in een situatie terechtkomen waarbij het lastig wordt de zaken financieel op orde te houden.
Wij verwachten van de gemeente een proactieve houding om te voorkomen dat het echt mis gaat.
De wijze waarop het college dit in het afgelopen jaar heeft opgepakt, en de gedragslijn zoals we die hebben vastgesteld in het “Koersdocument corona”, geven ons alle vertrouwen dat dit ook goed wordt opgepakt.
Onderwijs.
Uit de landelijke onderzoeken blijkt dat de sluiting van de scholen tijdens de lockdown ertoe heeft geleid dat juist de meer kwetsbare kinderen een extra achterstand hebben opgelopen. Wij verwachten van het college, samen met de scholen, hierop een actieve aanpak en extra aandacht.
Wonen.
Bij vorige algemene beschouwingen hebben we al aangegeven dat er wat ons betreft voorzichtigheid moet zijn bij de verkoop van huurwoningen, omdat in economisch minder goede tijden de behoefte aan huurwoningen stijgt. We konden toen uiteraard niet voorzien wat er nu aan de hand is, maar het afkoelen van de economische groei werd al wat langer aangekondigd.
Nu komen we wellicht in een situatie waarin de druk op de huurmarkt toeneemt. Daarom vragen we om in samenwerking met Salland Wonen nu extra voorzichtig te zijn met de verkoop van huurwoningen. Ook de eengezinswoningen, waarvan het aanbod groter was dan de vraag, zullen mogelijk in de komende periode in de huursector nodig zijn.
Eén van de punten waar de PvdA al jaren de aandacht voor vraagt is het bouwen van de juiste woningen.
In elke kern moeten voldoende woningen beschikbaar zijn voor iedere doelgroep. Daar zijn we het allemaal over eens. De huidige uitwerking van het woningbeleid, stemt de PvdA ontevreden.
Uit de analyses van de woningmarktonderzoeken blijkt dat er binnen onze gemeente al meer twee-onder-een- kapwoningen en vrijstaande woningen beschikbaar zijn dan er over enkele jaren nodig zijn. Het probleem is juist dat de doorstroming onvoldoende op gang komt.
Salland Wonen richt zich al langer op het bouwen van kleinere woningen. Toch doen we dat in de koopmarkt niet. Er worden telkens opnieuw overal vrijstaande of twee-onder-een-kap woningen gebouwd.
Het is kennelijk in veel gevallen aantrekkelijker een nieuwe woning te kopen, dan een bestaande woning. Dat kan zo zijn, maar deze handelwijze leidt ertoe dat er een overcapaciteit ontstaat. Een disbalans in de gewenste woningvoorraad.
Daarmee creëren we een probleem voor de toekomst, en het is nu in sommige wijken al lastiger om een woning te verkopen. Dit strookt niet met ons: betaalbaar wonen voor iedereen- ideaal. Daarnaast wekt het segregatie in de hand. Zie de nieuwbouw in noord waar bijna geen huis onder de 3.5 ton staat. Daar wordt een hele groep dus van uitgesloten.
De inzet zal gericht moeten zijn op doorstroming.
In bijna alle kernen komen kerken vrij. Is dit geen prachtige kans om daarin woningen te maken? Van iemand die we tot de doelgroep mogen rekenen kreeg ik de vraag of we van een kerk niet een “Knarrenhof” kunnen maken. Woningen voor ouderen, centraal in het dorp, met behoud van een beeldbepalend pand, waarbij veel dorpsgenoten zich emotioneel betrokken voelen. Qua bouwkosten wellicht niet het meest gunstig, maar wellicht is voor een dergelijk initiatief subsidie mogelijk.
In de begroting voor 2020 stond nog dat: “er meer kleine huishoudens komen, en groepen met een zorgbehoefte die zelfstandig wonen. Dat vraagt om een andere kijk op wonen.”. Daar is helaas niets mee gedaan, en deze zin komt in de huidige begroting ook niet meer terug.
Er zijn keuzes nodig om een goede woningvoorraad op de lange termijn te realiseren. Besturen betekent ook besluiten nemen die niet iedereen leuk vindt. Wij nemen die verantwoordelijkheid en zeggen nee tegen de uitdijende grotere nieuwbouwwoningen. Houdt bestaande wijken levendig en voorkomt een maatschappelijke tweedeling.
Duurzaamheid
Niet alleen voor de inwoners van nu, maar zeker voor de komende generaties, is dit thema één van de belangrijkste.
Een gezonde gemeente is een gemeente waar het welzijn van de inwoners voorop staat. Zowel fysiek als mentaal. Fysiek betekent dat de inwoner geen last heeft van de uitwassen van intensieve veehouderij, akker- en tuinbouw. Of van de uitstoot van de industrie en de geluidsoverlast van het verkeer. Daarom pleiten wij, met D66, al jaren voor een GGD-advies bij iedere nieuwe agrarische bestemming. En daarom zijn wij kritisch over waar de industrie mag uitbreiden. En daarom willen we ook dat er beperkingen worden opgelegd aan het gebruik van gif bij de lelieteelt.
De wijze waarop het college hieraan invulling geeft vinden wij, zoals bekend, onvoldoende. Hiervoor hebben we al verschillende moties ingediend.
De PvdA maakt zich al jaren druk om de komst van megastallen. Al bij het vaststellen van het oorspronkelijke plan Buitengebied en bij de visie op landbouwontwikkelingsgebieden hebben wij ons geroerd. In februari 2015, bij de eerste herziening van het bestemmingsplan buitengebied, hebben wij geprobeerd om megabedrijven te weren. Bijvoorbeeld het varkensbedrijf bij Mariënheem dat op korte afstand van een school staat. De hele raad was verontwaardigd over de ontwikkeling bij dit bedrijf. Tot onze verbazing zijn er nog steeds geen maatregelen genomen om het vestigen van dit soort bedrijven te voorkomen. De wethouder heeft bij herhaling aangegeven met een herziening van het bestemmingsplan Buitengebied te komen, maar doet er in de praktijk niets mee. Ook over de gevolgen van de intensieve veehouderij voor de gezondheid van onze inwoners, krijgen we steeds meer verontrustende informatie.
We zullen anders moeten omgaan met onze omgeving om de aarde leefbaar te houden voor volgende generaties. De motie van D66 om in te zetten op kringlooplandbouw dienen wij mede in.
Op het gebied van energie en klimaat zijn de afgelopen periode besluiten genomen waarvan we hopen dat deze leiden tot particuliere initiatieven. De ondersteuning van die initiatieven kan versterkt worden, en het fietsgebruik dient gestimuleerd te worden, vandaar dat wij de moties van D66 op dit punt mede-indienen.
In het kader van klimaatadaptatie zullen we nog veel moeten doen. Niet alleen om de hoosbuien te kunnen opvangen die we in de komende periode vaker zullen krijgen, maar zeker ook het vasthouden van water om droogte te voorkomen.
Het plaatsen van regentonnen is een kleine maatregel, maar voorkomt wel dat water direct wordt afgevoerd en is daarom zinvol. Wij dienen het amendement van GL op dit punt mede in.
Conclusie.
De PvdA kan zich op heel veel punten vinden in de begroting. Wij hebben grote waardering voor de wijze waarop is gereageerd op coronaproblematiek en de wijze waarop dit is verankerd in het Koersdocument Corona. Mensen zijn belangrijker dan regels.
Toch zijn er enkele voor ons heel belangrijke punten, waarop we het niet met de gemaakte keuzes eens zijn.
Met name op het gebied van ruimtelijke ontwikkeling vinden wij dat de gemeente ernstig tekort schiet. Zodra zich een lastig dossier voordoet waarin keuzes gemaakt moeten worden waarmee niet iedereen blij zal zijn, of het nu gaat om wonen of om duurzame ontwikkeling, dan wordt dat terzijde geschoven en gaan we gewoon door met dat wat we altijd deden. Problemen worden doorgeschoven naar de toekomst.
Besturen is het nemen van maatregelen die noodzakelijk zijn voor het algemeen belang, ook als dat moeilijk is en ook als onze achterban daar soms niet blij mee is. De portefeuillehouder doet dit niet. Ook deze gemeenteraad doet dat niet. En daarmee doen we Raalte en onze inwoners tekort. Dat spijt ons bijzonder.
We zullen ook in 2021 vanuit onze eigen visie en overtuiging op deze punten met u in discussie gaan. We doen dat, zoals u dat van ons gewend bent, vanuit een constructieve benadering. Want uiteindelijk zitten we er voor hetzelfde doel: “een krachtig Raalte waarin grote en kleine kernen leefbaar worden gehouden. Een samenleving waarin inwoners en partijen de ruimte krijgen om mee te denken en te doen. Een gemeente waarin de zorg voor elkaar blijft bestaan.”