Begroting 2018, meerjarenraming 2019-2021
De laatste begroting in deze raadsperiode. Tijd om de balans op te maken, te kijken wat er goed gaat, en waar we in het laatste jaar nog een tandje moeten bijzetten
De PvdA vindt dat in het gemeentelijk beleid de mens centraal moet staan. Het gaat om de mensen die nu binnen de gemeente Raalte wonen, maar ook de mensen die er in de toekomst zullen wonen. Onze toekomstige generaties.
Het is aan de gemeente om zoveel mogelijk de kaders te bieden die het mogelijk maken dat ook echt iedereen daaraan kan meedoen.
Raalte moet een gemeente zijn waar het goed is om te wonen, te werken en met elkaar te leven, waar mensen zich kunnen ontplooien en waarin iedereen meetelt.
De PvdA kent daarbij een aantal kernpunten die ook zijn verwoord in ons verkiezingsprogramma:
⦁ Duurzaamheid.
Duurzaamheid moet een rode draad zijn in de keuzes van de gemeente, niet alleen mbt energie en materiaalgebruik, maar ook t.a.v. de bescherming van het landschap, en als onderdeel van een veilige en gezonde omgeving. De gemeente vervult daarbij niet alleen een kaderstellende maar ook een initiërende rol
⦁ Werk en inkomen (economie)
Banen zijn van het grootste belang, en de gemeente moet alles doen wat in haar vermogen ligt om ondernemers te steunen bij het creëren van banen, en mensen die hun baan kwijt raken te helpen bij het vinden van werk
⦁ Zorg
Ook bij de overheveling van taken van rijk naar de gemeente moet het kwaliteitsniveau van de zorg gewaarborgd zijn. Zonodig stelt de gemeente uit de eigen gemeentelijke begroting middelen ter beschikking.
⦁ Jeugd
Om de kansen van de jeugd optimaal te laten zijn is goed onderwijs van belang, net als goede faciliteiten op het gebied van sport en cultuur.
Sport en cultuur moeten worden gestimuleerd, en hierop moet niet worden bezuinigd.
⦁ Voorzieningen
Het behoud van de voorzieningen is van belang voor de leefbaarheid in alle kernen van de gemeente.
Voor geïnteresseerden is hierover meer te vinden op onze site: www.raalte.pvda.nl
Deze uitgangspunten vormen voor de PvdA de basis voor het oordeel over het gevoerde en te voeren beleid.
In 2014 heeft de PvdA ingestemd met het collegeprogramma. We staan daar nog steeds achter.
Want er staan veel goede dingen in, en er gebeurt ook heel veel goeds. Dat wil niet zeggen dat we op alle punten tevreden zijn. Een aantal onderwerpen vraagt wat ons betreft om een andere aanpak, en daarbij gaat het voor ons ook om heel belangrijke thema’s.
⦁ Duurzaamheid / Gezondheid / Veilige Omgeving.
Vorige maand hebben we in de raad gesproken over de versnellingsaanpak Duurzaam Raalte 2050.
Wij hebben daarover onze teleurstelling uitgesproken, omdat het in onze ogen lang niet ver genoeg gaat. Wij verwachten een veel actievere en meer initiërende rol van de gemeente.
Duurzaamheid, gezondheid en veiligheid moeten een afwegingsfactor zijn bij alle gemeentelijke beleidsbeslissingen. We hebben daartoe een motie voorbereid.
Recent werd een Duits onderzoek gepubliceerd waaruit blijkt dat het aantal insecten de afgelopen 25 jaar met 75 procent is afgenomen. In ND van 24 oktober wordt dhr Tennekes geïnterviewd, die dit, als gevolg van het gebruik van bestrijdingsmiddelen, al in 2009 voorspelde en er ook een boek over schreef.
Paradoxaal heeft Brussel heel recent het gebruik van glyfosaat weer voor 5 jaar toegestaan. De macht van de industrie, en zeker bedrijven als Monsanto, is groot.
De strekking van het verhaal van dhr Tennekes is dat er geen tijd meer is voor nieuw onderzoek: er is al zoveel bewijs dat deze stoffen gevaarlijk zijn dat deze direct verboden zouden moeten worden. Zelfs als het gebruik vandaag stopt, blijven de effecten nog 10 jaar voelbaar, omdat deze stoffen heel slecht afbreken.
We blijven van mening dat de situatie rond het gebruik van gif in de bollenteelt vraagt om maatregelen, ter bescherming van omwonenden. Deze bedrijfsvoering kan immers van grote invloed zijn op de gezondheid van onze inwoners. Daarbij denken we aan een spuitvrije zone tussen bloembollenteelt en woonbebouwing / scholen etc.
Een verbod op deze bestrijdingsmiddelen in Raalte zal helaas moeilijk worden, maar de PvdA is van mening dat alle gronden die door de gemeente in gebruik worden gegeven alleen op een verantwoorde / biologische wijze beheerd mogen worden.
We hebben daartoe een motie voorbereid.
Al in februari 2015, bij de eerste herziening van het bestemmingsplan buitengebied hebben wij aandacht gevraagd voor het voorkomen van megabedrijven, zoals het varkensbedrijf bij Mariënheem, op korte afstand van een school. De hele raad was verontwaardigd over de ontwikkeling bij dit bedrijf, maar maatregelen om dergelijke vestigingen elders te voorkomen zijn nog steeds niet genomen.
In de krant hebben we reacties kunnen lezen van raadsleden die “helemaal klaar zijn” met dit megabedrijf, terwijl diezelfde raadsleden helemaal niets doen om te voorkomen dat er zich morgen een identieke situatie elders binnen onze gemeente voordoet.
De wethouder heeft aangegeven in deze collegeperiode met een herziening te komen, maar maakt daar in onze ogen onvoldoende haast mee.
Ook over de gevolgen van de intensieve veehouderij voor de menselijke gezondheid krijgen we steeds verontrustender informatie.
Deze week nog maakten De Stentor en RTV-Oost melding van het feit dat de gevaren van geitenhouderijen in Overijssel onvoldoende onderzocht worden, en dat daaruit gezondheidsrisico’s voor de omgeving voortvloeien.
Recent is over veehouderij en gezondheid een informatiebijeenkomst gehouden. Dit vraagt om een doortastende aanpak, en een snel vervolg. Op dat punt ervaren we onvoldoende gevoel van urgentie.
De afgelopen jaren hebben er al veel aanpassingen van het bestemmingsplan buitengebied plaatsgevonden. Allemaal plannen voor individuele aanvragers. Plannen die uit vele honderden pagina’s bestaan, waar veel ambtelijke tijd in gaat zitten, en die over het algemeen gaan over het verruimen van mogelijkheden voor agrariërs of bouwmogelijkheden op voormalige agrarische percelen.
Kennelijk wordt daaraan door het college een grotere prioriteit toegekend dan aan de gezondheid van de inwoners van onze gemeente.
Wat de PvdA betreft kan er niet langer gewacht worden, en moet er een betere balans worden gevonden tussen de risico’s voor de volksgezondheid en milieu en het bedrijfsbelang van veehouderij en landbouw. We zullen op dit punt een motie indienen.
⦁ Economie / Werk en inkomen.
Een goede economische ontwikkeling vormt de basis voor banen.
Na de economische crisis van de afgelopen periode zien we gelukkig dat de economie zich goed hersteld heeft. Ook in Raalte moet dit leiden tot meer bedrijvigheid, en groei van onze bedrijven.
Deze ontwikkeling in Raalte blijft momenteel wat achter bij die in onze omgeving. Dat is vooral een probleem met betrekking tot de werkgelegenheid, maar het heeft daarnaast ook consequenties voor de uitgifte van bedrijventerrein, die achterblijft bij de verwachtingen, wat een extra financiële last voor de gemeente betekent.
Het is de PvdA zoals u weet een doorn in het oog dat Raalte in Overijssel verkozen is tot de minst MKB-vriendelijke gemeente.
De PvdA is geen fan van hoogdravende beleidsnotities en allerlei vergader-circuits. We houden meer van de “met de benen op de grond” benadering. Dat vraagt van ons bestuur begrip voor en betrokkenheid bij onze ondernemers. De PvdA zou het toejuichen als de burgemeester in dit dossier een zwaardere rol zou krijgen.
Wij ondersteunen de plannen om de samenwerking met en de ondersteuning van ondernemers te verbeteren. We hebben er ook begrip voor dat dat extra capaciteit vraagt.
Recreatie en Toerisme is één van de groeisectoren binnen onze gemeente. De PvdA betreurt het dat de mogelijkheden voor deze bedrijfstak te weinig worden benut, doordat ontwikkelkansen vooral worden beperkt tot de huidige ondernemingen.
Het centrum van Raalte kent leegstand, en een aantal winkeliers heeft het moeilijk. Dat vraagt niet om een afwachtende houding, maar om een visie op de centrumontwikkeling. Een actief beleid moet leegstand voorkomen, en het aantrekkelijk houden van het winkelaanbod en de openbare ruimte is daarbij de grote uitdaging. Dat betekent dat er ander gebruik mogelijk moet zijn.
Bij de begrotingsvergadering van vorig jaar heeft de PvdA gewezen op een vraag van een grote groep statushouders binnen onze gemeente, die was gesteld tijdens de bijeenkomst van “De raad op Pad” in Raalte, om hulp bij het vinden van werk.
We hebben daarbij gevraagd of de gemeente de positieve energie, die er kwam bij de mogelijke vestiging van het AZC, zou kunnen bundelen om deze groep op dit punt daadwerkelijk te helpen.
De groep van ca 80 vrijwilligers die bereid was te helpen rondom het AZC (bedrijven en personen) is nooit meer benaderd of gevraagd om hun energie anders in te zetten.
Nu lezen we dat “de toestroom van vluchtelingen lijkt te stabiliseren. Desondanks blijft ons klantenbestand toenemen. …….De integratie van statushouders blijft een belangrijk aandachtspunt”. Ondanks dat extra wordt ingezet op taal- en werkstages voor statushouders.
Delen de overige fracties het standpunt van de PvdA dat op dit onderwerp een actievere rol van de gemeente wordt gevraagd?
⦁ Jeugd.
Wij hebben sport en cultuur altijd besproken vanuit de invalshoek van “jeugd”.
Juist voor de jeugd ziet de PvdA een rol voor de overheid als het gaat om stimulering van sport- en culturele activiteiten.
Vanuit die visie hebben we ons altijd verzet tegen de bezuinigingen op sport en cultuur. Zoals we al vaker hebben aangegeven, sport en cultuur zijn ook op scholen heel belangrijk in de ontwikkeling van kinderen: de een is goed in sport, de ander in rekenen, en weer een ander in muziek. Het is voor iedereen kind belangrijk ergens goed in te zijn. Het is de rol van de overheid de faciliteiten te leveren dat dat ook voor iedereen mogelijk is.
Het afschaffen van het muziekonderwijs, het ingrijpend verkleinen van de rol van de bibliotheek, de bezuinigingen op de cultuursubsidies, het steekt ons nog steeds dat we dit niet hebben kunnen voorkomen.
Daarom zijn we blij met het nieuwe Cultuurbeleidsplan dat vorige maand is vastgesteld. Dit plan zet weer een belangrijke stap in de goede richting, en vergroot de mogelijkheden voor cultuurparticipatie door onze jeugd.
Zoals al aangegeven bij de bespreking van de nota vinden we echter dat het mooi zou zijn op dit punt een stapje extra te zetten.
De PvdA kan zich uiteraard vinden in het voorstel (nieuw beleid) tot het verhogen van het fonds voor sportstimulering.
De PvdA vindt goed onderwijs van levensbelang. We leven in een kennismaatschappij, waarbinnen volgens deskundigen een kloof aan het ontstaan is juist op het gebied van het al dan niet beschikken over die kennis. We kunnen dan ook niet voldoende aandacht hebben voor goed onderwijs. Voor de ontwikkeling is goed onderwijs noodzakelijk en voor goed onderwijs zijn goede faciliteiten noodzakelijk.
We zijn blij met het nieuwe huisvesting die er is gerealiseerd voor verschillende scholen.
Bij nieuwe ontwikkelingen moet moet wat ons betreft echter wel de demografische ontwikkeling betrokken worden. Het aantal leerlingen in het basisonderwijs binnen onze gemeente gaat de komende periode dramatisch dalen. Dat betekent dat we op veel plaatsen te maken gaan krijgen met leegstand van lokalen. De PvdA pleit er voor om meerdere scholen in elkaars nabijheid te situeren, zodat het gemakkelijker wordt om lokalen door anderen te laten gebruiken. We leven in een tijd van netwerken en samenwerken. De gebouwen kunnen voor de wijk een veel bredere rol vervullen.
⦁ Overheidsparticipatie / Bestuurlijke vernieuwing
Niet als speerpunt genoemd in ons verkiezingsprogramma, maar wel een belangrijk thema vormt de bestuurlijke vernieuwing.
De afgelopen twee jaar is een start gemaakt met het pilotproject “De raad op Pad” waarmee we bestuurlijke vernieuwing proberen te vorm te geven, en de invloed van de inwoners op de keuzes van de raad willen vergroten.
Gelijktijdig zijn ook vanuit het college en de organisatie initiatieven ontplooid om op een andere manier te werken, waarbij de gemeente veel meer een faciliterende rol dan een regisserende rol oppakt. Voorbeelden hiervan zijn het groenbeleid en het verkeersbeleid, maar ook bijvoorbeeld de aanpak van het verkeer in Laag-Zuthem.
De PvdA is zeer enthousiast over deze aanpak. De inwoners van onze gemeente hebben heel veel ideeën en expertise om Raalte beter te maken. Het met elkaar samenwerken aan onze gemeente levert niet alleen kwalitatief betere plannen op, maar ook een gedeelde verantwoordelijkheid en draagvlak voor de gevonden oplossingen. Wij vinden het belangrijk om op deze weg door te gaan, en voor bepaalde zaken niet de regie te willen voeren, maar veel meer de initiatieven vanuit onze inwoners te ondersteunen.
We hebben inmiddels zelf de ervaring opgedaan dat dit werkt, maar ook bij andere gemeenten blijkt dit succesvol.
De PvdA is van mening dat we een volgende stap moeten zetten, en kern- of wijkbudgetten beschikbaar moeten stellen waarover men zelf kan beschikken.
⦁ Ruimtelijke Ordening.
De ontwikkeling van Raalte moet een toekomstgerichte zijn. Dat vraagt om een ontwikkeling die veel meer vanuit een integrale visie zou moeten plaatsvinden.
Eerder in dit stuk hebben we al aangegeven hoe we denken over de relatie tussen duurzaamheid / gezondheid en intensieve veehouderij, maar er zijn veel meer voorbeelden.
Het lijkt klantgericht om nu overal twee onder één kap woningen te laten bouwen omdat de kopers dat willen, maar als we in aanmerking nemen dat er nu al meer van dit type woningen beschikbaar is dan er over 10 jaar behoefte aan bestaat, dan gaat er iets verkeerd, en zijn we een toekomstig probleem aan het creëren.
De PvdA is het eens met het college dat VAB’s zich uitstekend lenen voor andere bedrijfsvormen. Binnen onze gemeente gaat 360.000m2 aan agrarische bedrijfsbebouwing vrijvallen. Ruim 2,5 keer zoveel als de 14 ha die Raalte aan bedrijventerrein zou mogen uitgeven.
Alleen is het wel noodzakelijk dat er een beeld bestaat wat dat dan betekent, omdat hier een directe relatie ligt met onze voorraad bedrijventerrein. Anders gezegd ”op één van beide plekken zijn we ons ten onrechte rijk aan het rekenen”.
Conclusie
In het bovenstaande hebben we ons vooral gefocust op dat wat beter zou kunnen.
Dat zou kunnen leiden tot de vraag “gaat het dan allemaal zo slecht?”
Nee zeker niet!
Er gaat heel veel goed.
We hebben waardering voor de wijze waarop de Zorg wordt opgepakt, dat hebben we de afgelopen jaren al vaker aangegeven.
Financieel zijn de zaken goed op orde. De bezuinigingstaakstelling is vrijwel afgerond. Er is ook dit jaar weer sprake van een begroting met een structureel sluitend perspectief. Dat is een knappe prestatie.
De PvdA heeft ook grote waardering voor de transformatie die de organisatie de afgelopen jaren heeft ondergaan. De wijze waarop het contact met onze inwoners wordt gezocht zoals bijvoorbeeld bij het groenbeleid, het verkeersbeleid, de omgevingsvisie of het vrijwilligersbeleid, de betrokkenheid van de mensen uit de organisatie met de samenleving die zichtbaar is als we ergens komen in het kader van “De raad op pad”. Het zijn maar een paar voorbeelden maar het kernthema hiervan is betrokkenheid, en de wens om een bijdrage te leveren die er toe doet. Eigenschappen die de betreffende mensen waarschijnlijk altijd al hadden, maar het is knap dat college en management erin zijn geslaagd deze gedragslijn tot één van de leidende principes te maken. En daarmee wordt Raalte een veel betere gemeente.
De PvdA kan zich op veel punten vinden in de begroting. We zullen ook in het komende jaar de voortgang van het beleid kritisch, maar constructief blijven volgen.
Wat de fractie van de Partij van de Arbeid betreft allemaal in het belang van een krachtige gemeente Raalte, met een samenleving waarin grote en kleine kernen leefbaar worden gehouden, waarin inwoners en partijen de ruimte krijgen om mee te denken en te doen en waarin de zorg voor elkaar blijft bestaan.
Rest ons het college, de organisatie en de griffie te bedanken voor de ondersteuning, en het aanbieden van een sluitende begroting
